Zum Hauptinhalt springen

De Wannel in de Weertschop un för de Minschen in de twete Hälft vun dat 20. Johrhunnert

Na de Reform vun dat Geld in’t Johr 1948 un dat Weertschopswunner in de 1950er Johren hett man in de Weertschop mehr Geld in de Hand nahmen. In Sleswig-Holsteen un ok in dat Kreisrebeet sett man en Wannel in de regionale Struktur in Gang. De änner dat Leven – un dat Gesicht vun den Kreis Steenborg woor op lange Sicht anners un leet sik nich mehr ümkehren bi Sotschales un Weertschop.

So verswünnen ok in’n Kreis Steenborg en poor Beropen ganz un gor, de en lange Traditschoon harrn, so as de Bössenmaker, de Handwever un de Peerslachter. Dordör dat de Industrie veles in grote Massen maken dee, güng ok de Tall vun Snieder- un Schoosterbedrieven düchtig torüch. Siet dat Middelöller weren dat Beropen in de Stadt. Vun 108 aktive Sniederslüüd in’t Johr 1936 geev dat 1973 blots noch 21 un denn 1987 blots noch söven in Itzhoe. Ok de Tall vun de Schoosterbedrieven in de Stadt güng vun 41 (1936) torüch op veer (1987).

Al siet dat Enn vun den Krieg keem besünners in de Landweertschop de Wannel in de Struktur. Traditschonelle Buernhööv, de in’n Kreis Steenborg över all de Generatschonen weg ehr Form vun buten nich ännert harrn, maken dörch moderne Techniken en düchtigen Wannel mit. Lüttbuern mit Familienbedrieven verswünnen, se kunnen de moderne Tiet mit Vergröttern un Ratschonaliseren nich mitmaken. 1949 geev dat noch 4.518 Bedrieven mit Landweertschop in’t Kreisrebeet, 1989 weer de Tall op blots noch 2.200 torüchgahn. De Buernhööv, de överbleven, müssen grötter warrn un sik spezialiseren un Technik insetten. To glieker Tiet geev dat ümmer weniger Lüüd, de op’t Land, in’t Holt oder as Fischers arbeiden deen: Vun eenmal 7.100 in‘t Johr 1949 bleven bet na dat Johr 1989 blots noch 4.000.

De sleswig-holsteensche Landsregeren bröch ünner annern dat Programm Noord in de Gang – so kunn man den Wannel in de Landweertschop goot mitgahn. Vun 1953 bet 1988 geev dat Hölp för de Regionen, üm de Strukturen to ännern. Dat Land, de Bund un de EU geven Geld dorför. Un denn güng dat los mit dat Landumleggen (Flurbereinigung), man legg de velen lütten Landstücken tosamen oder tuusch hen un her, so dat grötter Stücken dorbi rutkemen. So keem dat dör dat, wat dat Programm Noord beschicken kunn, to grötter Bedrieven in de Landweertschop in’n Kreis Steenborg, twee Drüttel (1.446 Bedrieven) leven alleen dorvun un bearbeiden 91% vun dat Gras- un Ackerland in’n Kreis.

Text: K.B.

Överdragen in't Plattdüütsche: M.E.

Umkreis

Verwendete Literatur:

Paul Jacobson und Halvor Jochimsen, Wirtschaftliche Lage der Landwirtschaft in Schleswig-Holstein, in: Wirtschaftliche Lag der Landwirtschaft 567 (2003), S. 26–47.

Uwe Danker, Landwirtschaft und Schwerindustrie Schleswig-Holsteins seit 1960: Schlaglichter auf sektoralen Strukturwandel, in: Demokratische Geschichte 18 (2007), S. 166–216.

Jaroir Balcar, Landwirtschaft und ländliche Lebenswelten in Westdeutschland nach 1945. Bilanz, Probleme und Perspektiven der Forschung, in: Strukturwandel in der zweiten Hälfte des 20. Jahrhunderts (Beiträge zur Zeit- und Regionalgeschichte/2), hg. von Robert Bohn, Uew Dabker und Sebastian Lehmann, Neumünster/Hamburg 2014, S. 66–85.