In dat Johr 2020 hett man sik an de Grenzafstimmen vun 1920 besunnen un dat eerste Düütsch-Däänsche Kulturelle Fründschopsjohr fiert. Man hett ok op de histoorschen Verbinnen vun Düütschland un Däänmark keken, de noch veel länger torüchlegen. An den Kreis Steenborg hebbt seker nich soveel Lüüd dacht. Dorbi kann man vun Steenborg seggen: Dat is de „däänschste Deel“ vun Holsteen. König Christian IV. grünn in dat Johr 1617 Glückstadt as en modernen Hannelshaven mit en Festung an de Elvmünn. De Stadt weer af denn sien wichtigste Residenz för sien Andelen vun dat Hartogdom un schull mit ganz veel Egenweertsinn en Konkurrenz för Hamborg warrn. En Gröönlandsellschop bruuk den Haven as 1671 to’n Rutfohren un eerst 1863 hett man in Glückstadt de Waal- un Robbenjagdtouren instellt.

Liekers de grote Tiet mit den Dood vun Christian IV 1648 to Enn weer, so bleev Glückstadt för den ganzen däänschen Staat strateegsch vun Bedüden: 1649 verlegg man de Regerens- un Justizkanzlie för den Königlichen Andeel vun de Hartogdömer vun Flensborg (dor eerst 1648 grünnt) na Glückstadt. Dat maak de Verbinnen na Kopenhagen un na dat Hillige Röömsche Riek stärker. Dat Liefregiment för de Königin to Foot vun 1679-1842 wies, dat Glückstadt militäärsch vun Bedüden weer. Siet dat Johr 1650 steiht en Bronzebüst op den Marktplatz, de wiest Christian IV. as en röömschen Imperator. Dat pass do gor nich in de Tiet.

1844 güng de Kiel-Altonaer Iesenbahn in Bedriev. Dat weer de eerste Iesenbahn vun de Hartogdömer un vun den ganzen Staat un se maak de holsteenschen Städer stark gegenöver de Hansestäder Lübeek un Hamborg. Geld dorför keem ut Kopenhagen, vun de Städer Altona un Kiel un ok vun Privatlüüd. De Bahn heel an in Pinnbarg, Tornesch, Elmshorn – vun dor af geev dat af 1845 en Verbinnen na Glückstadt – , Wrist un Niemünster. 1857 maak man över Kremp en Verbinnen twüschen Itzhoe un Glückstadt möglich. Wilster un Kellinghusen kregen ehr Bahnhööv eerst in de preußsche Tiet (1878 un 1889).

In Itzhoe keem vun 1835-1846 un wedder vun 1853-1863 de Holsteensche Stännversammeln tosamen.. In de Stännversammeln seten Lüüd ut den Adel un Ridder, Lüüd, de veel Land tohören dee, welk vun den Klerus, rieke Buern, Börger, de för ehr Städer dorbi weren, un ok Perfessers vun de Kieler Universität . Se schullen beraden, wenn dat niege Gesetten geven schull. För Sleswig un Holsteen geev dat egen Stännversammelns, dat maak jüm de facto swack gegenöver de Regeren in Kopenhagen. Se dorven ok keen egen Gesetten vörleggen. Liekers wies de Versammeln, dat dat demokraatsch togüng in de Hartogdömer un dat se en egen Stand in den helen Staat harrn. Na den Düütsch-Däänschen Krieg 1864 un de Gasteiner Konventschoon 1865 leet Otto vun Bismarck de Stännversammelns an’n 10. Juni 1866 oplösen.

Wokeen hüüt en lokale Reis dör de Tiet in den helen däänschen Staat maken müch, de schull man toeerst dat Museum Kellinghusen besöken. Dat wies de Bedüden vun de Stadt as Zentrum, ehr de Industrie keem, mit söss Fayencemanufakturen twüschen 1765 un 1860 un mit internatschonalen Porzellanhannel. Nich wiet weg, in’t Slott Bredenborg maakt de staatsche Sammeln vun eerste Formen, de de däänsche Bildhauer Bertel Thorvaldsen (1770-1844) gaten hett, groten Indruck. Dat Slott hett man in’t 19. Johrhunnert vun Grund op an wedder in de Reeg bröcht, man dat kunn nich mehr an sien Bedüden in de Tieden vun Johann (1492-1565) un Heinrich (1526-1598) Rantzau anknütten. Dat höört aver bet vundaag de Familie Rantzau un is wichtig för de regionalhistoorsche Verbinnen mit Däänmark.

Text: C.W.

Överdragen in't Plattdüütsche: M.E.