Na dat Enn vun den Groten Noordschen Krieg (1700-1721) füng in den däänschen Staat mit all sien enkelte Delen en mehr ruhige Tiet an, dat weer de Tiet vun de „Aufklärung“. Däänmark bleev in de Napoleonschen Kriegen lange Tiet neutral, stünn aver an’n Enn mit Frankriek tosamen op de Siet vun de Verlerers. In’n Ganzen weer de Krieg in Holsteen nich so leeg, vunwegen de velen Truppen in Holsteen kemen de Regimenter vun de Fienden 1803 nich över de Elv röver. Wat de holsteenschen Städer marken deen: De Hannel leep slecht, wiel dat de Briten de Elv dichtmaakt harrn un Napoleon I. blockeer den Hannel mit England („Kontinentalsperre“).

In Itzhoe bleven de Hannelsscheep twüschen 1807 un 1813 weg, dorüm keem weniger Geld in de Stadt. Ok Altona un Hamborg harrn sworen Schaden in ehr Weertschop. De Hartogdömer kregen anners as in Kopenhagen keen Bomben af. Eerst in den so nöömten „Kosakenwinter“ 1813/1814 geev dat Krieg in Holsteen, dat hett de Region nich vergeten. Sweedsch-russ’sche Truppen troken na de Leipziger Völkerslacht in den Noorden achter de däänschen Truppen her, de torüch wullen.

De Glückstädter Festung belager man in’n Winter 1813/14 un sliep ehr af as Bedingen för den Freden. So weer dat to Enn mit de Militär-Rull för Glückstadt. In Kremp keem dat to en Unfall: De St. Peter-Kark güng 1814 twei. De sweedschen Truppen harrn dor Scheetpulver lagert, dat füng an to brennen. Schaten hett man in Bornhöved un in Sehestedt, man dat änner nix mehr, woans de Krieg denn to Enn güng. In den Kieler Freden 1814 müss Däänmark Norwegen an Sweden afgeven. So kregen de Hartogdömer in den groten Staat Däänmark en anner Rull, denn nu maak ehr Rebeet meist en Drüttel vun den vörigen tosamensetten Staat ut.

Text: C.W.

Överdragen in't Plattdüütsche: M.E.