Zum Hauptinhalt springen

„Nachhaltigkeit“ in‘n Kreis Steenborg

„Nachhaltigkeit“ is en aktuelle Thema. Schölers un Schölerinnen ut Itzhoe engageert sik för Konsum op lange Sicht, so seggt de Websiet vun’n Kreis Steenborg. Dat Regionale Billenszentrum vun’n Kreis höllt sien Schölers un Schölerinnen dorto an, mit Kieken na vörn to denken, apen för de Welt to ween un solidaarsch to hanneln. Dat is denn en Garantie, dat sik wat entwickeln kann, wat en lange Tiet anhöllt. In’n Juli 2017 weer in Itzhoe de eerste  „Markt der Nachhaltigkeit“. De KulturBahnhoff Viktoria müch Steenborg to en „Nachhaltigkeitskreis“ maken.

„Nachhaltigkeit“ is en Woort, wat jedereen bruken deit. Wenn man nich oppasst, kunn dat en „Gummiwoort“ warrn, wat allens un nix menen kann. En wichtige Bedüden, dat dat Woort in de ganze Sellschop bruukt warrt, finnt man in de Verloops- un Ümweltpolititk vun dat utgahn 20. Johrhunnert. Al Dennis L. Meadows harr dat Woort sustainable in sien Bericht Die Grenzen des Wachstums an den Club of Rome vun 1972 an en wichtige Steed bruukt. De Generaldirekter vun de „Internationale Naturschutzunion“, David Munro, bröch sustainable development as Terminus 1980 in de „World Conservation Strategy“ in. De „Weltkommission für Umwelt und Entwicklung“, kort „Brundtland-Kommission“ mit Gro Harlem Brundtland an de Spitz woor 1983 insett, denn keem de Idee vun sustainable development ganz na vörn. 1987 leeg an’t Enn en Bericht vör, de meen düssen Verloop: de Generatschoon vun nu schull all dat maken, wat se bruken dee, man dormit nich de tokamen Generatschonen in Gefohr bringen. Vun dor ut keem dat Woort rin in de Agenda 21 vun de UN-Konferenz över „Umwelt und Entwicklung“ in Rio de Janeiro un wieder denn as „nachhaltige Entwicklung“ in de düütsche Umweltpolitik. 

Man würklich is dat düütsche Woort „Nachhaltigkeit“ keen Översetten vun sustainable development, sünnern en Fackwoort ut de Forstweertschop. Toeerst dükert dat Woort in deSylvicultura oeconomica vun den böversten Barghauptmann ut Sassen, Hans Carl vun Carlowitz 1713 op.

Jüst in dat Rebeet vun’n Woold weer dat in uns Land besünners fröh nödig, in de Praxis dat to bedenken, wat en lange Tiet anhöllt. Man weer dorbi, toveel Holt to bruken. An‘t Enn vun dat 16. Johrhunnert snack Heinrich Rantzau noch vun den düchtigen Holtbestand in Holsteen. He meen ok, de Naam „Holsten“ keem, so as Adam vun Bremen dat ok seggt harr, vun “de in’t Holt un mang de Woolden wahnen“. Al domals güng de Bestand an’n Woold torüch, dat kunn man marken. In’t 18. Johrhunnert weer dat denn blots noch fief Perzent vun’t ganze Land. Blots dordör, dat man den Woold, de noch dor weer, wohren dee un frische Bööm planten dee, kunn man dor gegenan stüern. In’n März 1846 reep man in de „Itzehoer Nachrichten“ op, in Hanerau en Landsboomschool to grünnen. Dorin klaag Wilhelm Mannhardt, dat dat so wenig Holt in’t Land geev un schreev, wat för en Drama dat weer, dat grote Rebeten vun‘n Woold nich mehr dor weren: „ Trurig un wööst süht dat ut, de Grund warrt suer, dat gifft weniger Deerten un Planten!  […] Vagelkundlers, de hier dörkaamt, wunnert sik, dat jüst so wenig Vagels in uns Land sünd. […] Jedereen op Reisen weet dat: Dat middelst Sleswig-Holsteen is öder un hässlicher an de dorför bekannte Lümborger Heid. […].“ Vundaag is de Andeel an Woold ümmerhen wedder bi ölven Perzent. Sleswig-Holsteen lieggt dormit aver ümmer noch an’t Enn in ganz Düütschland.

„Nachhaltigkeit“ bruukt man aver nich blots in de Forstweertschop. De Minschen müssen al ümmer op lange Sicht huusholen, blots denn kunnen se op Duer överleven. Dor harr man in ole Tieden al sien besünner „Recycling-Strategien“. Man nehm Delen, den man so nich mehr bruken kunn, för wat anners un spoor so Geld un Energie. Dat Slott Friedrichsruh bi Draag (Drage) as Sitt vun den Stattholer Friedrich Ernst von Brandenburg-Culmbach woor to’n Bispill um 1745 to’n Deel ut Steen vun dat ehemalige Tönner (Tönninger) Slott opboot un denn al 1787 wedder afdragen. Dat Material dorvun kregen de Buern ut de Ümgegend för ehr Hööv. Un man bruuk ok de Energie, de de Natur anbeden dee: Water- un Windkraft. Tügen sünd de wenigen Windmöhlen, de dat in’n Kreis noch gifft.

Text: O.A.

Överdragen in't Plattdüütsche: M.E.

Umkreis

Verwendete Literatur

Oliver Auge, Auf dem Weg zur Nachhaltigkeit? Ansätze zu Ressourcenschutz und Ressourcenregeneration im spätmittelalterlichen und frühneuzeitlichen Schleswig-Holstein, in: Wirtschaft und Umwelt vom Spätmittelalter bis zur Gegenwart. Auf dem Weg zur Nachhaltigkeit, hg. von Günther Schulz und Reinhold Reith (Vierteljahrschrift für Sozial- und Wirtschaftsgeschichte/233), Stuttgart 2015, S. 31-51.

Ders., "Nachhaltigkeit" als historisches Thema - eine Hinführung, in: Jahrbuch für Regionalgeschichte 32 (2014) [erschienen 2015], S. 45-53.