Zum Hauptinhalt springen

Zichorienfabrik Ottens & Wulff

Friedrich II. vun Preußen harr in dat Johr 1766 dat private Inföhren un ok den Hannel mit Kaffe ut Översee verbaden. He wull de Bilanz vun den Butenhannel vun Preußen dormit beter maken. Wat denn keem, weer, dat man na Alternativen för den Bohnenkaffe söch. Dorför kunn man to’n Bispill de Gemeine Wegwarte bruken, de man ok Zichorie (vun latiensch cichorea) nömen dee. De Zichorie is en Plant, vun de man de Wuddeln na’t Drögen un Rösten as Ersatzkaffe (Muckefuck) bruken kann.

An’n Anfang vun’t 18. Johrhunnert gifft dat mehr un mehr Zichorienfabriken in’t ganze Riek, ok in Sleswig-Holsteen stütt de däänsche König den Anbo. In dat Johr 1811 grünnen Matthias Ottens un Ludolf Wulff de Firma Ottens & Wulff an den Oelixdörper Weg (vundaag Oelixdörper Straat), dat weer mal de gröttste Kaffe-Ersatzfabrik in Sleswig-Holsteen. Ümmer mehr Lüüd drunken den Ersatzkaffe , so kunn dat Ünnernehmen ümmer grötter warrn. In dat Johr 1820 weren teihn Arbeiders in den Bedriev, de 30 Tünnen Zichorienkaffe produzeren. 15 Johr later weer man bi 105 Lüüd, de dor arbeiden deen un 300 Tünnen vun dat Produkt torechtmaken. Nochmal düütlich höger weer de Tall in dat Johr 1840, denn weren 600 Lüüd in Arbeit, nu ok anner Gewarken so as Kistenmaker, Drucker, Smeedlüüd un Verpacker. Man bruuk mehr passliche Fabrikrüüm un trock denn in de Sandkuhl, in de ok Matthias Ottens sien Wahnhuus bo (Sandkuhl 3), wo ok vundaag noch Lüüd in wahnt. Ludolf Wulf steeg 1817 ut dat Ünnernehmen ut, nu harr de Firma den Naam Matthias Ottens.

Wedder hunnert Johr later, in dat Johr 1911, güng de Zichorienfabrik an den Koopmann Christian Conrad von Holstein över. Liekers dat na den Eersten Weltkrieg nich so veel Rohstoffen geev, kunn de Produkschoon vun den Ersatzkaffe wiedergahn. Dat Ersatzprodukt weer middewiel as Holstein-Kaffee bekannt. De Künstler Wenzel Hablik maak dorför moderne Warf-Plakaten in de Form vun de 1920er Johren. Gegen Enn vun den Tweten Weltkrieg geev dat en slimme grote Füer in de Sandkuhl, dat maak de hele Fabrik twei. Ünner de Militärregeren vun de Briten bo man dat Fabrikland wedder op, un so kunn man denn bet in de Mitt vun de 1960er Johren wieder produzeren. As man dat Ünnernehmen dichtmaken dee, kopen de Boherren vun dat Holstein-Center dat grote Stück Land. In dat Johr 1972 wuss dor dat Inkoopscenter un twee Hoochhüüs.

Text: S.P.

Överdragen in't Plattdüütsche: M.E. 

Umkreis

Verwendete Literatur

Ortwin Pelc, Auf dem Weg zur Industriestadt, in: Itzehoe. Geschichte einer Stadt in Schleswig-Holstein, Bd. 2, Von 1814 bis zur Gegenwart, hg. von der Stadt Itzehoe, Itzehoe 1991 S. 69–107.

Ernst Scheffel, Aus dem Fotoalbum eines Familienbetriebes um 1930 – Holsten-Kaffee von C.C. von Holstein, 1837-1964, in: Steinburger Jahrbuch (1990), S. 82–92.